Các phương pháp ngừa thai, bài 1: cấy que ngừa thai
CÁC PHƯƠNG PHÁP NGỪA THAI. BÀI 1: CẤY QUE NGỪA THAI
ThS.BS. Phan Diễm Đoan Ngọc
Chào bạn, chọn biện pháp ngừa thai nào cho phù hợp có lẽ là băn khoăn của rất nhiều người. Việc lựa chọn cần có thời gian trao đổi giữa bạn và bác sĩ để tìm ra phương pháp phù hợp nhất. Hôm nay mình sẽ ưu tiên cho các bạn đã có 1-2 con và muốn tìm một phương pháp ngừa thai lâu dài, kiểu 1 lần xài hoài, ko cần để ý đến nữa. Thông thường nhất là cấy que và đặt vòng. Bài hôm nay sẽ nói về cấy que, hẹn bạn đặt vòng trong bài sau nhé!
Que cấy ngừa thai là một thanh nhựa nhỏ có chứa nội tiết tố được cấy dưới da cánh tay. Nội tiết tố này có tác dụng ức chế rụng trứng, làm mỏng nội mạc tử cung và làm cho dịch nhầy cổ tử cung đặc lại, ngăn chặn sự xâm nhập của tinh trùng. Khi cấy que ngừa thai, BS sẽ gây tê mặt trong cánh tay không thuận của bạn (thường là tay trái), sau đó dùng một dụng cụ chuyên biệt để luồn que cấy dưới da. Thủ thuật khá nhẹ nhàng và nhanh chóng. Bạn sẽ cảm nhận que cấy giống như một cây tăm ở dưới da. Khi tháo bỏ thì BS cũng sẽ gây tê rồi dùng dụng cụ gắp ra nhẹ nhàng.
QUE CẤY NGỪA THAI CÓ KHÁ NHIỀU ƯU ĐIỂM #
• Hiệu quả cao thuộc hàng “top” trong các biện pháp ngừa thai, trên 99%. • Tác dụng lâu dài 3 năm. Khi nào muốn có con trở lại bạn chỉ việc tháo bỏ que cấy ra. 90% phụ nữ sẽ rụng trứng 3-4 tuần sau tháo que. • Cấy dưới cánh tay khá nhẹ nhàng, kín đáo, người ngoài khó nhận ra được. • Thích hợp cho những bạn hay “nhớ nhớ quên quên” mà việc nhớ uống thuốc ngừa thai mỗi ngày là một khó khăn lớn. • Thích hợp với những bạn không dùng được thuốc vỉ ngừa thai có chứa estrogen: đang cho con bú, tăng huyết áp, hút thuốc lá, tiểu đường, trên 40 tuổi… • Không đụng chạm gì vào vùng kín -> không lo các biến chứng của đặt vòng ngừa thai trong lòng tử cung như viêm nhiễm vùng sinh dục, vòng tuột thấp làm có thai ngoài ý muốn, không ảnh hưởng đến quan hệ vợ chồng • Có thể làm cho bạn giảm lượng máu kinh và đau bụng kinh.
TUY NHIÊN QUE CẤY CŨNG CÓ MỘT SỐ NHƯỢC ĐIỂM: #
• Giá thành cao hơn đăt vòng TCu. Giá 1 lần cấy tại phòng khám Ngọc Châu là 2,5 triệu đồng. • Một số tai biến khi cấy que: tụ máu, nhiễm trùng chỗ cấy, dị ứng, que cấy dịch chuyển (thường dưới 2cm). Các tai biến này có tỷ lệ khá thấp chỉ từ 0,2-1%. Bạn nên báo ngay với bác sĩ nếu bạn không sờ thấy que cấy hoặc que cấy bị cong, da vùng cấy bị tấy sưng đỏ hay có bất cứ gì lạ. Hiện nay có nhiều bài báo viết về việc que cấy dịch chuyển “đi dạo” lên tim phổi hay vị trí khác trong cơ thể. Điều này là có xảy ra nhưng bạn nên biết rằng đây là những ca cực kỳ hiếm, chỉ có vài trường hợp được báo cáo trên y văn. • Một số tác dụng phụ sau khi cấy que: o Một số thay đổi thường trong những tháng đầu sau cấy : Nhức đầu (16%), nổi mụn (12%), tăng cân (12%), căng vú (10%), thay đổi tính khí (6%) o Thay đổi kinh nguyệt: đa phần các bạn sẽ có chu kỳ kinh ít đi và có khi là không có kinh. Điều này do tác dụng của thuốc nội tiết, không phải là bệnh. Khi tháo que cấy ra thì kinh nguyệt của bạn sẽ trở lại bình thường. Thật ra thì không có kinh thì bạn đỡ mất máu, đỡ tốn BVS , đỡ đủ thứ chuyện nhưng nếu bạn cảm thấy lo lắng về vấn đề này thì bạn nên cân nhắc kỹ lưỡng. o Ngược lại cũng có một số ít bạn kinh nguyệt nhiều lên, rong kinh. Thường không ào ạt mà rỉ rả mỗi ngày một ít. Bác sĩ có thể cho bạn một số thuốc để hỗ trợ nhưng nếu tình trạng không cải thiện thì bạn có thể cân nhắc lấy que ra. • Không ngừa được bệnh lây truyền qua đường tình dục như HIV, giang mai, lậu, Herpes, viêm gan B. Nếu muốn bạn phải dùng thêm bao cao su.
KHI NÀO BẠN CÓ THỂ CẤY QUE #
Bạn có thể cấy que bất cứ lúc nào miễn là bạn chắc chắn mình không mang thai. Thường là cấy trong vòng 5 ngày đầu của chu kỳ kinh (tức là 5 ngày đầu kể từ ngày ra kinh đầu tiên) hoặc trong vòng 5 ngày đầu sau sẩy thai, trong vòng 21 ngày ngay sau sinh. Nếu đúng những thời điểm này thì bạn không cần dùng gì thêm. Tuy nhiên nếu không đúng thì bạn phải dùng thêm bao cao su hỗ trợ nếu có quan hệ trong vòng 7 ngày sau cấy.
MỘT SỐ BẠN KHÔNG NÊN CẤY QUE #
• Có khả năng đang mang thai. Trước khi cấy bạn có thể cần phải làm xét nghiệm để chắc chắn mình không mang thai. • Không muốn chu kỳ kinh bị thay đổi • Uống một số thuốc có thể làm giảm hiệu quả ngừa thai ví dụ như thuốc điều trị HIV, lao, động kinh, một số thuốc kháng sinh như rifambutin or rifampicin • Chảy máu không rõ nguyên nhân giữa các chu kỳ hoặc sau khi quan hệ • Có tiền sử ung thư vú, đột quỵ, bệnh gan nặng, bệnh huyết khối