Sắt và acid folic trong thai kì

PHẦN 1: SẮT #

• Theo khuyến cáo của WHO, tất cả phụ nữ mang thai cần được bổ sung 30-60mg sắt và 0,4 mg acid folic một lần mỗi ngày trong suốt thai kỳ và càng sớm càng tốt.

• Đối với những thai phụ bị thiếu máu (nồng độ Hemoglobin thấp <11g.dl ở 3 tháng đầu/cuối hoặc ≤ 10,4 g/dl ở 3 tháng giữa và ferritin thấp) thì nên được điều trị sắt liều cao (60-120mg sắt nguyên tố) và acid folic 0,4mg mỗi ngày cho đến khi nồng độ hemoglobin về mức bình thường (thông thường trong vòng 2 tháng). Sau đó chuyển sang liều thông thường để phòng ngừa thiếu máu tái phát.

MỘT SỐ LƯU Ý KHI UỐNG SẮT: #

Sắt thường ở nhiều dạng viên nang, viên nén, viên nhai hay dung dịch uống.

• Dạng viên: dễ uống, không gây buồn nôn, hấp thụ kém hơn dạng nước và

dễ gây nóng, táo hón hơn dạng nước

• Dạng nước: khó uống, dễ buồn nôn nhưng lại hấp thu tốt, ít gây nóng,

ít gây táo bón

Một số tác dụng phụ thường hay gặp là: buồn nôn, nôn, cồn cào, táo bón và tiêu chảy.

Sắt được hấp thu tốt nhất khi dạ dày rỗng tức lúc bụng đói nhưng cũng dễ gây nôn, buồn nôn, cồn cào. Để tránh những tác dụng phụ này thì có thể dùng sắt với một ít thức ăn, chuyển qua dùng thuốc ở những dạng khác hoặc thuốc có lượng sắt ít hơn.

Một số loại thực phẩm/thuốc không nên dùng chung với sắt: Các loại sữa, thuốc calci, thuốc chống acid dạ dày (chứa phospho). Những thuốc này làm giảm hấp thu sắt và cần được uống cách xa sắt ít nhất là 2 tiếng. Thức ăn hoặc nước uống có caffein

Một số thực phẩm có chứa vitamin C giúp tăng hấp thu sắt như cam, chanh, ổi, kiwi, cải xanh…

Phân đen là bình thường khi uống sắt. Hiện tượng này cho thấy hệ tiêu hóa của bạn đã hoàn thành tốt việc hấp thụ sắt. Tuy nhiên phân đen cũng làm che lấp một số dấu hiệu khi bạn bị xuất huyết tiêu hóa, do đó cần báo bác sĩ khi bạn có một trong số các dấu hiệu: Phân lẫn máu đỏ hoặc phân đen như bã cà phê, mùi khắm Đau rát vùng thượng vị (trên rốn)

Sắt dạng dung dịch uống có thể nhuộm màu răng. Do đó nên pha với nước hoặc các dung dịch khác như nước trái cây, nước cà chua và uống bằng ống hút. Khi răng bị nhuốm màu thì có thể đánh răng bằng baking soda hoặc peroxide.

PHẦN 2: ACID FOLIC #

Acid folic đã được chứng minh có thể ngăn ngừa dị tật ống thần kinh (ví dụ: dị tật vô sọ, chẻ đốt sống, thoát vị não…). Tuy nhiên do ống thần kinh đóng từ rất sớm – ngày thứ 28 của thai kỳ , do đó nên bổ sung acid folic trước khi thụ thai ít nhất 1 tháng và duy trì suốt thai kỳ.

Đối với những bà mẹ đã từng sanh con có dị tật ống thần kinh hoặc có sử dụng thuốc valproate và carbamazepine (là những thuốc thường được dùng để điều trị động kinh) thì nên bổ sung 4mg acid folic/ngày (gấp 10 lần liều thông thường) ít nhất 1 tháng trước thụ thai và kéo dài suốt 3 tháng đầu thai kỳ. Lưu ý là không nên bổ sung acid folic liều cao bằng các viên đa sinh tố do nguy cơ quá liều các loại vitamin khác (nguy hiểm nhất là vitamin A). Cách thông thường là bổ sung viên đa sinh tố 1 lần/ngày và 1 mg acid folic 3 lần/ngày để đạt tổng liều 4mg acid folic/ngày.