Ung thư buồng trứng
UNG THƯ BUỒNG TRỨNG LÀ GÌ? #
Ung thư buồng trứng là ung thư của một hoặc hai buồng trứng. Ung thư buồng trứng không phổ biến. Nhưng vì ung thư buồng trứng thường được phát hiện trễ nên gây tỉ lệ tử vong cao trong nhóm ung thư phụ khoa
CÓ NHỮNG LOẠI UNG THƯ BUỒNG TRỨNG NÀO? #
Ung thư buồng trứng có thể phát triển từ bề mặt hoặc bên trong mô buồng trứng. Có 3 loại chính. Loại ung thư phát triển từ bề mặt buồng trứng gọi là ung thư biểu mô buồng trứng, đây là loại thường gặp nhất. Có đến 90% ung thư buồng trứng là loại ung thư biển mô. Trong bài này, chúng tôi chỉ đề cập đến ung thư biểu mô buồng trứng
AI LÀ NGƯỜI DỄ BỊ UNG THƯ BUỒNG TRỨNG? #
Những yếu tố nêu dưới đây làm tăng nguy cơ ung thư buồng trứng dạng biểu mô
- Tuổi trên 55
- Tiền căn gia đình có ung thư vú, ung thư buồng trứng, ung thư đại
tràng hay ung thư nội mạc tử cung
- Tiền căn bản thân bị ung thư vú
- Có đột biến gen BRCA1 hay BRCA2
- Không mang thai
- Vô sinh
- Lạc nội mạc tử cung
- Hội chứng Lynch
CÓ TEST TẦM SOÁT NÀO CHO UNG THƯ BUỒNG TRỨNG KHÔNG? #
Test tầm soát được làm khi chưa có triệu chứng gì, ví dụ như làm Pap test để tầm soát ung thư cổ tử cung (Bạn có thể đọc thêm bài “UNG THƯ CỔ TỬ CUNG VÀ CÁCH PHÒNG NGỪA” được viết trên page này). Cho tới hiện tại, không có test tầm soát cho ung thư buồng trứng. Bạn cần lưu ý đến các thay đổi của cơ thể và trao đổi với BS sản phụ khoa của bạn. Bạn nên khám phụ khoa kiểm tra định kỳ. Ung thư buồng trứng được phát hiện càng sớm, khả năng điều trị thành công càng cao
TRIỆU CHỨNG CỦA UNG THƯ BUỒNG TRỨNG LÀ GÌ? #
Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào dưới đây, đặc biệt là có trên 12 ngày mỗi tháng, hãy liên lạc với BS sản phụ khoa của bạn
- Thấy bụng to lên
- Đau vùng bụng dưới
- Ăn khó khăn, đầy hơi, mau no
- Triệu chứng của đường tiểu (tiểu gấp, tiểu nhiều lần)
Những triệu chứng khác như chảy máu âm đạo bất thường, đặc biệt ở người đã mãn kinh, và thay đổi tính chất phân. Có những triệu chứng trên KHÔNG có nghĩa là bạn đang bị ung thư buồng trứng, nhưng tốt nhất bạn nên đi tìm nguyên nhân của những vấn đề đó
UNG THƯ BUỒNG TRỨNG ĐƯỢC CHẨN ĐOÁN NHƯ THẾ NÀO? #
BS sẽ khám phụ khoa. Xét nghiệm hình ảnh học buồng trứng, như siêu âm qua ngã âm đạo, có thể được thực hiện. Nếu tìm thấy khối u ở buồng trứng qua thăm khám và hình ảnh học, bạn sẽ được chỉ định làm thêm xét nghiệm máu để đo các chất chỉ thị u, như là CA125. BS sẽ đánh giá khả năng ác tính của khối u dựa trên nhiều dữ kiên. Chỉ chẩn đoán chắc chắn ung thư buồng trứng khi có kết quả giải phẫu bệnh của mô buồng trứng, thường phải lấy trong mổ.
UNG THƯ BUỒNG TRỨNG ĐƯỢC ĐIỀU TRỊ NHƯ THẾ NÀO? #
Nếu BS nghi ngờ bạn có khối u buồng trứng ác tính, phẫu thuật thường được thực hiện để có chẩn đoán chính xác. Tùy vào loại ung thư buồng trứng, mức độ, kế hoạch sinh sản của bạn mà BS sẽ đưa ra phương án phẫu thuật thích hợp nhất. Có thể sẽ phải cắt bỏ tử cung, 2 bên buồng trứng và 2 vòi trứng. Hạch lympho và mô vùng chậu có thể được lấy để kiểm tra ung thư hay lấy toàn bộ ra khỏi cơ thể bạn. Đôi khi phẫu thuật chỉ lấy buồng trứng bị ung thư ra khỏi cơ thể. Hóa trị có thể cần thiết cho một số trường hợp
SAU ĐIỀU TRỊ CẦN THEO DÕI NHƯ THẾ NÀO? #
Bệnh nhân đã được điều trị ung thư buồng trứng cần thường xuyên kiểm tra để chắc chắn ung thư không quay trở lại. Theo dõi thường bao gồm khám tổng quát, khám phụ khoa, xét nghiệm CA125 và một số phương tiện hình ảnh như siêu âm, X quang ngực, MRI hay CT
LÀM SAO ĐỂ GIẢM NGUY CƠ UNG THƯ BUỒNG TRỨNG? #
Thuốc ngừa thai viên uồng phối hợp có thể làm giảm nguy cơ ung thư buồng trứng. Thời gian sử dung càng dài, càng làm giảm nguy cơ ung thư buồng trứng. Thuốc ngừa thai phối hợp an toàn cho hầu hết phụ nữ nhưng nó làm tăng nhẹ nguy cơ thuyên tắc tĩnh mạch sâu, nhồi máu cơ tim, đột quỵ. Do vậy, bạn cần phải cân bằng giữa hiệu quả làm giảm nguy cơ ung thư buồng trứng và các nguy cơ của thuốc ngừa thai phối hợp Một vài loại ung thư buồng trứng có thể xuất phát từ vòi trứng. Nếu bạn phải cắt bỏ tử cung vì một bệnh lý nào đó, bạn nên được cắt luôn 2 vòi trứng. Nếu bạn muốn tránh thai vĩnh viễn bạn có thể cắt bỏ 2 vòi trứng. Trong các phẫu thuật đó, 2 buồng trứng vẫn để lại, nhưng có thể làm giảm nguy cơ ung thư buồng trứng về sau
TÔI CẦN BIẾT GÌ NẾU TÔI Ở NHÓM NGUY CƠ CAO UNG THƯ BUỒNG TRỨNG? #
Nếu bạn có nguy cơ cao bị ung thư buồng trứng, như bạn có đột biến gen BRCA1 hay BRCA2, ban nên khám định kỳ, siêu âm qua ngã âm đạo để thấy sự thay đổi ở buồng trứng và thử CA125 Phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng và vòi trứng để giảm nguy cơ. Đối với phụ nữ trên 40 tuổi, có đột biến gen BRCA1 hay BRCA2 và đủ số con, có thể phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng và vòi trứng khi chưa có ung thư. Những phụ nữ có hội chứng Lynch cũng được khuyến cáo. Phẫu thuật này làm giảm nguy cơ ung thư buồng trứng về sau
Bài viết được dịch chủ yếu từ trang thông tin cho bệnh nhân của Hiệp hội Sản Phụ khoa Hoa Kỳ https://www.acog.org/Patients/FAQs/Ovarian-Cancer
CHÚC BẠN NHIỀU SỨC KHỎE